قسمت‌های مختلف نقشه:
1- لوار (یا کناره) یا ساده‌بافی (لور):
عبارتست از پهنای باریکی که در انتهائی‌ترین
بخش قالی بافته می‌شود
و رنگ آن معمولاً هم رنگ متن اصلی می‌باشد و در بعضی از موارد هم رنگ حاشیه بزرگ می‌باشد.
این قسمت از قالی یک رنگ و ساده است و برای بافت آن به نقشه نیاز نداریم.
2- حاشیه:
حاشیه با پهنای متفاوت و بصورت‌های حاشیه خارجی و حاشیه داخلی می‌باشد و
از نظر پهنا معادل کل عرض فرش می‌باشد. و بطور کلی پهنای حاشیه‌های دو طرف
فرش شامل ساده‌بافی، حاشیة کوچک، حاشیة
بزرگ و طرّه جمعاً معادل عرض فرش می‌باشد تعداد حاشیه‌ها معمولاً بین 8-3 عدد
متفاوت است.
حاشیة کوچک: این حاشیه از نظر پهنا معادل حاشیه بزرگ بوده و رنگ آن با حاشیه
بزرگ متفاوت است و به دو قسمت حاشیه کوچک داخلی و حاشیه کوچک خارجی تقسیم می‌شود.
حاشیة بزرگ: این حاشیه که پرکارترین قسمت فرش می‌باشد که جلوة بیشتری در فرش
دارد. این حاشیه بین حاشیه‌های کوچک قرار می‌گیرد.
طرّه: عبارتست از پهنای باریکی که در طرفین حشایة کوچک قرار می‌گیرد و دارای
نقش‌های ساده و تکراری می‌باشد.
نقش حاشیه پهن با استفاده از
نقوش متن و به صورت هندسی
یا گردان ترسیم می‌شود که از نظر اندازه برابر با مجموعه حاشیه‌های کوچک می‌باشد و
از نظر طرح و رنگ هماهنگ با فرش می‌باشد. در این قسمت از فرش برخی از اطلاعات مربوط
به فرش، مثل نام طرّاح، بافنده، سفارش‌دهنده و اشعار موردنظر بافته می‌شود.
3- متن (زمینه):
متن: به داخلی‌ترین قسمت فرش که بیشترین مساحت فرش را تشکیل می‌دهد
متن می‌گویند و با توجّه به نوع طرح از قسمت‌های مختلف تشکیل شده است.
در نقشه‌های لچک و ترنج متن از قسمت‌های زیر تشکیل شده
است:
– ترنج: به گل وسط فرش ترنج می‌گویند که به صورت‌های دایره، بیضی و
لوزی ترسیم می‌شود که به ترنج دایره‌ای، ترنج خورشیدی گفته می‌شود. و برای تزئین
اطراف ترنج از گلوله‌ها، سرترنج و کلاله‌هائی که بصورت‌های متفاوتی تزئین شده‌اند،
استفاده می‌شود. در بعضی از نقشه‌ها برای تزئین مرکز فرش از دو یا سه ترنج که در
میان هم طرح می‌شوند، استفاده می‌شود که به این نوع ترنج، ترنج مداخل می‌گوئیم. طول
ترنج‌ها در فرش‌ها متفاوت می‌باشد ولی معمولاً بین تا طول فرش متفاوت است.
– لچک: مثلث‌های چهارگوشه زمینه فرش لچک می‌گویند
که از نظر طرح معمولاً متناسب با ترنج می‌باشد ولی در بعضی موارد می‌تواند طرحی
متفاوت با ترنج داشته باشد اگر لچک‌های چهارگوشه فرش آنقدر بزرگ باشند که به هم
متصل شوند و همانند طرّه زمینه را در برگیرند به آن، لچک طرّه‌دار گویند.
