نخ و نقشه تابلو فرش
یکی از بزرگترین و معروف ترین هنرهای ایران زیبای ما، هنر فرش بافی و بافتن تابلو فرش است. فرش بافان ما در هر گوشه این کشور عظیم فرش هایی به زیبایی شهر و کاشانه خود می بافند. هر رجی که به فرش میزنند بیانگر یک خاطره و یک داستان از روزگار خویش است. فرش و تابلو فرش دستبافت ایران سالیان دراز است که شهره ای جهانی یافته است و عشاقان دل کشته ای در سرتاسر جهان دارد به طوری که بسیاری از توریست هایی که به کشور ما ایران سفر میکنند، یک فرش ایرانی به عنوان نماد اصالت خانه های ایرانی با خود به کشورشان میبرند.
بافتن فرش و تابلو فرش کار آنچنان آسانی نیست، هنرمندانی حرفه ای و کاربلد میخواهد تا یک فرش و تابلو فرش از نقشه ای که فقط روی کاغذ است به یک فرش واقعی تبدیل و زینت بخش خانه ی شما شود.
در هنر فرش و تابلو فرش باید بلد باشید ابتدا نقشه‌ی آن را بخوانید. اگر شما هم علاقه ویژه به بافتن یک تابلو فرش و یا فرش دارید، ابتدا نوع نقشه ها و نقشه خوانی را یاد بگیرید و این موضوع را هم به خاطر داشته باشید که اگر قصد شروع دارید و تازه کار هستید، حتما از بافت تابلو فرش در اندازه کوچک شروع کنید.
انواع نقشه تابلو فرش
در هنر عظیم بافت تابلو فرش نقشه جایگاهی ویژه دارد. خواندن نقشه تابلو فرش و اجرای آن بر روی کار اصلی ترین بخش بافت تابلو فرش به حساب می آید. در قدیم برای بافت تابلو فرش بیشتر از نقشه های کاغذی استفاده میکردند. به این شکل که بعد از انتخاب عکس و تصویر مد نظرتون برای تبدیل به تابلو فرش، تصویر مورد نظر به اندازه ابعاد تابلو فرش چاپ شده و شطرنجی میشود. اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی و با استفاده از کامپیوتر و نرم افزارهای جدید فرش و تابلو فرش بافی تصاویر مربوط به تابلو فرش با یکسری کدها و معیارها شطرنجی شده و هر رنگ هر قسمت بر روی آن نقطه گذاری میشود و در نهایت تبدیل به نقشه های به اصطلاح کامپیوتری میشود.
کاغذ شطرنجی یا موتیف‌های کاغذی که برای نقشه تابلو فرش به کار میرود هر کدام جدول بندی شده، و هر مربع بزرگ آن به ده خانه طولی و عرضی تقسیم میشود و هر مربع کوچکی که در این کاغذها وجود دارد نشان دهنده یک گره است.
نقشه تابلو فرش معمولا به چهار دسته تقسیم میشود: نقشه های نقطه چین شده، نقشه های نقطه چین شده و بی نقطه چین باهم، نقشه های بدون نقطه چین و یا استفاده از نقاشی و عکس مورد نظر خودتون و تبدیل آن به نقشه.
علاوه بر مهم بودن نقشه ها و انواع آن برای بافت تابلو فرش باید روش درست خواندن نقشه را هم بلد باشید. روش های نقشه خوانی متفاوت است، یک روش که خود بافنده با نگاه به نقشه متوجه تمام مراحل آن میشود که فقط یک بافنده حرفه ای میتواند این کار را درست انجام دهد. در روشی دیگر استفاده از کامپیوتر و نرم افزارهایی است که نقشه را برای شما میخوانند. این نرم افزارها چند سال است که وارد صنعت فرش و تابلو فرش شده است و پیشرفت خوبی به حساب می آید. و روش دیگر اینکه یک بافنده و نقشه خوان حرفه ای کنار شما باشد و نقشه را برایتان بخواند و شما بر حسب گفته ها و راهنمایی های او تابلو فرش را ببافید.
در هر نقشه تابلو فرش شناسنامه ای برای آن وجود دارد که طرح فرش و نخ هایی که باید در تابلو فرش به کار برود به همراه ابعاد و رج های تابلو فرش ذکر شده است. طرح تابلو فرش به وضع ظاهری تابلو فرش که شامل رنگ آمیزی و ابعاد و تناسب بافت است، گفته میشود. طرح تابلو فرش ایران مخلوطی از هنر و فرهنگ ایران است، آمیزه ای از صنعت و اعتقادات کشور که به عنوان نماد بزرگ ایران در سالیان گذشته به اوج رسیده و به جهانیان به عنوان مهم ترین و بارزترین نشانه ذوق و سلیقه و هنر مردم کشور ایران ارائه شده است.
در تابلو فرش های ایرانی معمولا از طرح هایی نظیر: آیات قرآنی، نمادهای باستانی کشور، نمادهای جهانی، آثار هنرمندان بزرگ ایران، آثار هنرمندان معروف جهان، حیوانات، گل، گیاه، طبیعت، چهره، طرح های کلاسیک معروف و… استفاده میشود.
عامل مهم دیگری که در بک تابلو فرش بسیار مهم است، نوع نخ به کار رفته شده در تابلو است. نخ هایی که در تابلو فرش ها به کار برده میشود معمولا به دو دسته ترکیبی و غیرترکیبی تقسیم میشود. نخ های غیرترکیبی از مجموعه نخ های یک دست و از یک جنس نخ است که شامل نخ پنبه، ابریشم، پشم، اکریلیک، ویسکوز و… میشود، که در بین این تعداد نخ قطعا نخ ابریشم جلوه بیشتری به تابلو فرش شما میدهد و ارزش کار شما را چندین و چند برابر میکند. نخ ابریشم به دلیل بافت پر زحمت و سخت از استحکام بالایی برخوردار است و رنگ و جلا ویژه ای به تابلو فرش ها میدهد از این رو تابلوهایی که با نخ ابریشم بافته میشود طرفداران بسیاری دارد.
نخ های ترکیبی به مجموعه دو یا چند الیاف گفته میشود که بعد از ترکیب ساختاری با ویژگی های جدید پیدا میکند. این دسته نخ ها دارای استحکام بالا و تنوع رنگ زیاد هستند و هم چنین استفاده از نخ های ترکیبی برای تابلو فرش باعث کاهش هزینه تولید نخ های گران قیمت میشود.
