مرمت و تعمیرتابلو فرش های دستباف
با توجه به تقاضای زیاد تابلو فرش در امروزه تولید و خرید تابلو فرش ها در انواع دستباف و ماشینی زیاد شده است. از آنجا که بافت تابلو فرش های دستباف مدت زمان زیادی طول میکشد از قیمت و ارزش مادی بالایی برخوردار است. برای بافت یک تابلو فرش دستباف کوچک چیزی حدود شش ماه وقت صرف میشود تا بافته شود. به دلیل قیمت بالای این تابلو فرش ها اگر تابلو فرشی دچار مشکلی شود هر کسی قادر به تعویض آن نیست و از طرفی تابلو فرش دستباف انقدر خاص و ارزشمند است که صاحبان این تابلو فرش ها علاقه ای به تعویض آن ندارند. برای رفع مشکلات و خرابی های تابلو فرش آن را به متخصصان تابلو فرش و فرش میسپاریم تا آن ها مرمت و بازسازی کنند. برای این کار تابلو فرش خود را به مراکزی که از کارشان مطمئن هستید بسپارید تا عملیاتی چون: ریشه زنی فرش با دست و دستگاه ریشه زنی، رفع شکستگی فرش، رفع ساییدگی، پرداخت تابلو فرش ها، سردوزی انواع تابلو فرش با دست و دستگاه های سردوز زنی، نواردوزی ریشه تابلو فرش، چرم دوزی حاشیه و…. را با استفاده از دستگاه های مناسب و پیشرفته انجام دهند.
پیشینه مرمت فرش و تابلو فرش به گذشته دور میرسد، دقیقا از بدو تولد و به وجود آمدن فرش. مرمت فرش و تابلو فرش هنری ارزشمند و خاص است اما متاسفانه به عنوان یک هنر به آن ارج داده نمیشود. این هنر، پوشاننده عیب های فرش و تابلو فرش است و در نوع خودش کاری سخت و زمان بر است. دو اصل دقت و تجربه از پایه های مهم هنر مرمت و بازسازی یک تابلو فرش است. رفوگری و مرمت تابلو فرش مرحله ای کاملا تخصصی و عملی است که تنها از دستان هنرمند یک رفوگر با تجربه برمی آید. هنر مرمت کردن هنر نو کردن شی کهنه می باشد. بدین ترتیب میتوان گفت که مرمت فرش و تابلو فرش با تولید آن ارتباط مستقیم دارد. هدف از مرمت تابلو فرش جلوگیری از آسیب های احتمالی فرش و برطرف کردن آسیب دیدگی در تابلو فرش و کمک به عملیات تکمیلی آن است.
آسیب های وارده در فرش به درجات و انواع گوناگون تقسیم میشود. هر استاد مرمت کاری شیوه خاص خودش را در بازسازی تابلو فرش دارد. واژه رفو کردن به معنی بازسازی کار است به طوری که ایراد کار مشخص نشود پس رفو کردن حرفه ای یعنی دوختی نامرئی و غیر قابل دیدن.
برای رفو کردن وسایل بسیاری نظیر: قیچی مخصوص رفو، قلاب رو، قلاب خواب مشهد، سوزن، انگشتدانه، سوزن چرم دوزی، میخ، تسمه، میخ کش، چهارچوب، ظرف استوانه ای، ظرف گود، موم، چرم مخصوص چرم دوزی، نخ مخصوص چرم دوزی، سوزن شیرازه دوزی، کیله، دفیتن مخصوص رفو، دمباریک، تخته، چکش و… است.
مرمت و تعمیرتابلو فرش های دستباف قبل از شروع مرمت تابلو فرش ها دقت کنید که حتما آن را غبارگیری کنید، همه جای تابلو را تمیز کنید. زمین و محلی که قرار است تابلو فرش را بگذارید تمیز کنید. زمین مورد نظر حتما صاف و بزرگ باشد. قبل از شروع نوع آسیب دیدگی را مشخص کنید که فرش های پاره و سوراخ را از بالا و پایین بر روی دیوار و یا داخل چهارچوب یا روی تخته محکم کنید. نقشه ی تابلو فرشی که بافته شده است را پیدا کنید و قسمت های پاره و آسیب دیده تابلو فرش را مشخص کنید. در حین انجام مرمت نکات ایمنی را حتما رعایت کنید.
آسیب دیدگی هایی چون سوراخ شدگی، پارگی، سوختگی، چروک خوردگی و… ممکن است در اثر کهنگی و به مرور زمان، در اثر استفاده زیاد به وجود بیاید و یا حتی گاهی پیش می آید تابلو فرش در همان زمان بافت و بر روی دار قالی بر اثر بی دقتی بافنده دچار پارگی شود. برای رفو و مرمت تابلو فرش باید دقیقا طبق نقشه و با همان رنگ مخصوص و مشخص شده در نقشه تابلو فرش استفاده کرد. در هر نقشه تابلو فرشی شناسنامه اثر وجود دارد که در آن پالت رنگی برای جلوگیری از چند رنگ شدن کار وجود دارد، رفوکننده میتواند از آن به عنوان راهنمای کار استفاده کند. اگر عمل رفو درست انجام نشود و یا رنگ ها متفاوت باشد رفوی اثر در کار مشخص شده و این موضوع باعث کاهش ارزش تابلو خواهد شد.
مرمت و تعمیرتابلو فرش های دستباف در هنگام رفو فرش به نکات زیر دقت کنید:
در هنگام مرمت از ماسک استفاده کنید تا گرد و غبار در بینی و دهان شما نرود. و حتما از لباس کار مناسب استفاده کنید.
مکان مورد نظر دارای نور کافی باشد تا در روند بافت و ترمیم اختلال ایجاد نشود. و همچنین سطح زمین مورد نظر سرامیک و یا دارای کف پوشی مناسب باشد.3;.
حتما کارگاه و مکان شما دارای تهویه مطلوب باشد و دارای پنجره ای بزرگ و نورگیر باشد.
برای مرمت مناسب و حرفه ای هر یک ساعت کار پانزده دقیقه استراحت کنید.
در حین کار با تابلو فرش های کهنه و آسیب دیده دقت کنید که تار و پود آن ها پوسیده و دچار آسیب است حتما دقت کنید که باعث پارگی و خرابی بیشتر نشوید چون این بی احتیاطی عواقب جبران ناپذیری در پیش دارد