ریشه

ریشه ی دست بافته ها از جمله مناطق آسیب پذیر می باشد. این قسمت به علت تماس با محیط اطراف خود همواره مورد آسیب قرار می گیرند. از جمله آسیب های ریشه می توان به پارگی، بریدگی، سوختگی و پوسیدگی اشاره کرد.
مرمت :
شیوه های مرمت ریشه ی دست بافته ها گوناگون هستند. در این روش ها ریشه های معیوب یا از بین رفته بطور کامل بازسازی می شود. در برخی از کارگاهها مرمت، گاهی از سرریشه های آماده استفاده می کنند. در اینجا دو روش ریشه گذاری مغزی و بطلمه شرح داده می شود.
ریشه مغزی :
در این روش ریشه زدن پس از ثابت کردن قالی بر روی تخته، میخ هایی موازی با لبه کار و با فاصله ی مناسب با طول ریشه های مورد نظر بکوبید. سپس نخ و سوزنی متناسب با قطر چله و نوع کار تهیه کنید. در مرحله بعد انتهای نخ را به اولین میخ گره زده و سوزن را وارد اولین قوسی که فاقد ریشه است کنید. برای برگشت سوزن به سرقالی، از فاصله بین دو قوس در قالی لول بافت سوزن را خارج کنید. نخ را به دور میخ حلقه کرده و این عملیات را تا تکمیل ریشه های از بین رفته ادامه دهید. در صورت نیم لول و یا تخت بودن قالی برگشت سوزن از قوس دوم گره انجام می شود. پس از اتمام کار ریشه کشی در صورت نیاز عملیات بافت و در صورتی که فقط این عملیات به منظور ترمیم سر ریشه ها باشد، بنا به نیاز با گلیم بافی و یا انجام عملیات سربندی، ریشه های مرمتی را با شرایط اصلی هماهنگ کنید. بعد از جدا کردن فرش از تخته و انجام عملیات بالا و شانه زدن ریشه ها، آنها را متناسب با طول ریشه های اصلی قالی، قیچی کنید.

ریشه زدن به روش بطلمه :

بطلمه یه کلمه آذری است به معنای وصل کردن است. در این روش از ریشه گذاری ابتدا سوزن نخی نازک تر از چله اصلی آماده کرده و سپس نخ چله ای متناسب و مشابه با چله ی فرش ، به مقداری که برای ریشه های از دست رفته نیاز است تهیه کنید. قالی را مانند روش چله کشی مغزی بر روی تخته ثابت کنید. سپس نخ را به دور اولین میخ در راستای اولین چله ی آسیب دیده حلقه کنید. در مرحله بعد سوزن و نخ نازک را از محل اولین قوس آسیب دیده خارج کرده، پس از حلقه کردن در نخ چله سوزن برگشت را در صورت اول بودن قالی وارد همان قوس و در صورت نیم لول بودن وارد قوس کوچک و در صورت تخت بودن وارد قوس دوم کنید. این کار را تا تکمیل کسری ریشه های از دست رفته ادامه دهید.