ارزیابی قیمت گذاری فرش دستباف
 

به کلیه عواملی که باعث قیمت گذاری فرش می شود ارزیابی فرش می گویند که این عوامل شامل رنگ بندی، طرح و کیفیت مواد مصرفی، رجشمار، نوع و کیفیت گره ها، بدون عیب بودن و محل بافت فرش و سلیقه مشتریان است که در زیر به شرح مختصری از آنها می پردازیم.

1 – کیفیت مواد مصرفی در فرش

کیفیت و نوع مواد اولیه مصرف شده در بافت فرش شامل پشم، کرک، ابریشم و پنبه، مرغوبیت و کیفیت مواد اولیه فرش از عوامل موثر در قیمت گذاری فرش محسوب می شود. طبیعتا اگر فرشی با مواد طبیعی مرغوب بافته شود با فرشی که با مواد اولیه بی کیفیت بافته شده باشد دارای ارزش یکسانی نیست.

2 – طرح و نقش فرش

از دیگر عوامل موثر در تعیین کننده قیمت طرح و نقشه فرش است که اصالت طرح و دقت در اجرای صحیح نگاره ها و گلها و برگها و ظرافت طراح از نکات مهم در طراحی می باشد. هر چه طراح ماهرتر باشد ، طرحی زیباتر و با رعایت همه جوانب زیبایی خلق خواهد کرد که خود در قیمت فرش و نیز در دید مشتریان تاثیر بسزایی می گذارد.

3 – کیفیت رنگ

یکی دیگر از عوامل مهم که در تعیین ارزش فرش تاثیر دارد رنگ است. در برخی از فرش ها به جای استفاده از رنگهای گیاهی و یا رنگهای ثابت و پایدار از رنگهای نا مرغوب و ناپایدار استفاده می شود که باعث ارزش پایین فرش می شود. هر چه قدر نقاش با تجربه تر باشد و شناخت کافی از رنگ داشته باشد و تمام جوانب و خواص آن از جمله تاثیرات رنگ و رنگهای مورد سلیقه بازار داخلی و خارجی آگاهی داشته باشد بر زیبایی فرش می افزاید.

4 – رجشمار فرش یا تراکم گره

رجشمار فرش یا تراکم گره به تعداد گره های بافته شده در مقیاس معینی گفته می شود که یکی از موارد ارزش گذاری فرش محسوب می شود. که این مقیاس در فرش های فارسی بافت 6/5 سانتی متر و در فرشها با گره ترکی 7 سانتی متر است که هر چه تعداد گره ها بیشتر باشد باعث ظرافت بیشتر فرش می شود و ارزش آن بیشتر است.

5 – نوع و کیفیت گره ها

نوع و کیفیت گره ها که در برخی از فرش ها از گره جفتی و گاهی بدون گره استفاده می شود که در قیمت گذاری فرش تاثیر دارد. که طبیعتا فرش هایی که با گره های اصیل که شامل گره متقارن و نامتقارن هستند بافته شود ارزش بالاتری دارند.

6 – اصالت هنری و تاریخی

از آنجایی که فرش دستباف یکی از صنایع دستی و حاصل ذوق بشریت است، نمی توان در بازاریابی و قیمت گذاری مانند محصولات صنعتی که به صورت انبوه و کلی تولید می شوند عمل کرد و از بعد هنری و تاریخی آن صرف نظر کرد. از این جهت در ارزیابی محصولات هنری به اصالت هنری و تاریخی آن توجه می شود.

7 – بدون عیب بودن

فرش بدون عیب مسلما دارای ارزش ویژه ای است . اما چون فرش دست باف دست بافته ی بشریت است و نه ماشین های صنعتی امکان دارد در حین طراحی، نقشه کشی، چله کشی و بافت و پرداخت و … دارای نواقصی باشد که در فرش نمایان شود که می توان از برخی معایب آن با توجه به درصد و نوع آن چشم پوشی کرد. اما نباید عیب چندان باشد که از زیبایی و یا مشکل موزون و اصلی فرش را تغییر دهد که همه این عوامل در قیمت گذاری نهایی فرش تاثیر دارد. از جمله معایب فرش می توان به کجی، غلط بافی رگه، کوبیدگی، کیسی، خلوتی، پوسیدگی، شل بافی، دورگه بودن و … اشاره کرد.

8 – محل بافت فرش

هر یک از مناطق کشور عزیزمان ایران با توجه به شرایط مختلف مثل فرهنگ و آداب و رسوم، نوع بافت و نوع مواد اولیه، طرح و نقش ، رنگرزی و رنگبندی ، ویژگیهای اقلیمی و جغرافیایی و … خصوصیات ویژه ای به خود گرفته اند، که این خصوصیات به عنوان یک نشانه از اصالت هر منطقه است. سبک شناسی قالی از دو جهت قابل ردیابی است که از یه جهت با توجه به ویژگی سکونت به سه دسته کلی شهری، روستایی و ایلی و عشایری قابل تقسیم است. نوع دوم سبک شناسی قالی براساس مناطق جغرافیایی و تشابهات مشترک آنهاست که کارشناس می بایست محل بافت را تشخیص دهد که با توجه به عواملی چون طرح و رنگ بندی و رنگرزی و نوع گره و شیرازه و … تشخیص داد. معمولا فرش های مناطق معروفتر با توجه به خواستگاه مردم در بازار از قیمت بالاتری برخوردار است.

9 – ابعاد و اندازه

از عوامل تاثیر گذار در قیمت فرش ابعاد و اندازه فرش است. مسلما هر چه ابعاد فرش بزرگتر باشد ارزش فرش بیشتر است.