مشخصات یک فرش خوب

مشخصات یک فرش خوب
جای گاه فرش ایران در میان دست باف های سایر ممل ممتاز و رفیع است. این جایگاه که با تحمل رنج فراوان نسل های گذشته این ملت بدست آمده است.
طراحی فرش و نقشه آن :
طراحی فرش یعنی پی ریزی بنای آن و عملیاتی که به منظور پیش بینی بافت یک تخته فرش صورت می گیرد. تناسب ابعاد، تناسب حاشیه و متن چه در ابعاد و چه در نقش و بافت و چه در رنگ آمیزی از مواردی است که طراح فرش و نقشه کش آن به هنگام شروع کار خود در نظر می گیرد و حتی گاهی بر اجرای طرح ریخته شده تا پایان کار بافت نظارت می نماید.
رنگ آمیزی :
رنگ در فرش اهمیت خاصی دارد و آخرین سخن را می گوید. اگر چه خود دارای رمز و رازهای بسیاری است. نقش پرداز فرش باید با ایجاد هماهنگی و تضاد بین رنگ ها نقش فرش را نشاط آور و آرام بخش سازد.
بافت فرش :
بافتن فرش تنها گره زدن بر تار و پود گذاری نیست. بافت فرش باید ظریف و ریز و یکنواخت با طرح کلی فرش و جنس و ساختمان تار و پود و پرز انجام گردد. کار بافنده در بافت فرش اهمیت خاصی دارد . اگر بافنده در کار بافت تخصص لازم نداشته باشد و با حوصله و بردباری و ریز بینی کار خود را انجام ندهد نتیجه سایر دست اندرکاران را نیز نقش بر آب خواهد ساخت.
عاری از عیب بودن فرش :
فرش خوب از عیوبی چون چین خوردگی، دو رنگی، نا صافی سطح رویی و پشتی که همگی حاصل بی دقتی و بی علاقگی دست اندرکاران است به دور خواهد بود.
برای بافتن یک فرش خوب چگونه باید عمل نمود ؟
مواد اولیه :
مواد اولیه مرغوب و سالم و به کار بردن آنها تاثیر تعیین کننده در فراهم سازی فرش دارد. مواد اولیه کالایی است که فرش با آنها فراهم می گردد و قابل عرضه می شود. توجه به سلامت و کیفیت مواد اولیه در نتیجه مطلوب بسیار موثر است. مواد مهم اولیه فرش معمولا عبارتند از آب ، پشم ، پنبه، رنگ و ...
آب : یکی از مواد بسیار مهم و ضروری جهت فراهم سازی فرش آب است. آب مورد مصرف برای این منظور معمولا از چاه ها و قنات و رودخانه ها برداشته می شود و چون آب به ویژه برای رنگرزی باید دارای سختی کم باشد اهمیت ویژه ای دارد.
پنبه :
بطور متوسط سی درصد از وزن فرش های معمولی بافت ایران را پنبه تشکیل می دهد. پنبه از لحاظ جنس و رنگ دارای انواع گوناگون است. هر چه الیاف پنبه بلندتر و رنگ آن سفید و شفاف تر و دارای قطر کمتر و رسیده تر باشد مرغوبتر است. الیاف پنبه به وسیله تابیدن استحکام می یابد.
پشم :
پشم رشته هایی است که مانند مو و کرک بر روی بدن گوسفند و شتر می روید و خشن و زبر و مجعد است. الیاف پشم از ماده ای به نام کراتین که ویژگی های اسیدی و بازی را توام با هم دارد.
یک پشم مرغوب باید : فاقد ناخالصی ها از جمله چربی، رطوبت اضافی، گرد و خاک و ...
پشم دارای درجه بندی خاص است و این درجه بندی با توجه به عواملی چون رنگ و طول و کشش پذیری و خلوص از مواد خارجی و میزان رطوبت و شفافیت آن تعیین می گردد. رنگ پشم از عوامل مهم در این درجه بندی است و رنگ اصلی پشم به ترتیب مرغوبیت عبارتند از : سفید ، شکری یا استخوانی، سیاه
رنگرزی
رنگرزی پنبه یا پشم یا نخ و خامه فرش از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رنگها نه تنها خود به تنهایی بر بیننده تاثیرات متفاوت دارند بلکه از جهات گوناگون از جمله در مقایسه با سایر رنگها دارای اثرات مختلف هستند. به عنوان مثال از لحاظ سردی و گرمی می توان گفت تاثیرات باطنی و روحی رنگها متفاوت است و همچنین از نظر تعبیرات و اعتقادات ملل نسبت به رنگها ، افراد و ملتها از رنگها برداشتهای متفاوتی دارند. پس رنگ نه تنها باید از نوع مرغوب و خوب و قابل اطمینان انتخاب شود بلکه در به کارگیری آن در فرش ظرایف فوق نیز می بایست رعایت گردد. رنگها به دو دسته مهم رنگهای طبیعی و شیمیایی تقسیم می شوند.
رنگهای طبیعی منشاء گیاهی و طبیعی دارند و رنگهای شیمیایی از مواد مصنوعی و شیمیایی تهیه می شوند. رنگهای شیمیایی امروزه به جهت ارزانی و سهولت در دست یابی و فراهم سازی و حمل و نقل و به کار گیری و کوتاه بودن مدت رنگرزی و شفافیت رنگ بیشتر مورد استفاده اند. رنگهای طبیعی دارای دوام افزونتری می باشند و به فرش ارج و بهای بیشتری می دهند.