مرحله حلّاجی و شستشو:
پس از طبقه‌بندی نمودن پشم‌ها، آنها را داخل ماشین حلّاجی می‌ریزند. عمل
حلّاجی باعث می‌شود تا گردوخاک و فضولات از پشم‌ها جدا شود و در مرحله شستشو پشم‌ها
بهتر در معرض مواد پاک‌کننده قرار گیرد.
الف) حلّاجی: باز کردن پشم‌ها و پاک کردن آنها از مواد خارجی (مثل گردوخاک، فضولات
اجزاء گیاهی) را حلّاجی می‌گویند
حلّاجی به 2 صورت دستی و ماشینی انجام می‌شود:
حلّاجی دستی (روش سنتی حلّاجی): در این روش با استفاده از کمان و
مشته به روش خاصّ پشم‌ها را حلّاجی می‌کنند که در اثر تماس پشم با تار کمان، پشم‌ها
پف می‌کنند و عمل حلّاجی صورت می‌گیرد.
2- حلّاجی ماشینی: این عملیّات در کارخانجات قبل از شستشو و با استفاده از
وسایل مکانیکی صورت می‌گیرد. عملیّات حلّاجی باعث می‌شود که گردوغبار و فضولات از
پشم‌ها جدا شود و در مرحله شستشو پشم‌ها بهتر در معرض مواد پاک‌کننده قرار گیرند.
ب) شستشو: پس از حلّاجی نمودن پشم را خارگیری می‌کنند به این صورت که آنها را در
محلول اسید سولفوریک رقیق فرو می‌برند واین عمل موجب می‌شود که خس و خاشاک چسبیده
به الیاف که با انجام حلّاجی از پشم‌ها جدا نشده بود، جدا گردد سپس با فرو بردن پشم‌ها
در حمام قلیایی اثر اسید خنثی می‌شود سپس پشم‌ها را با آب شسته و خشک می‌کنند. بعد
از عملیّات خارگیری نوبت شستشوی پشم‌ها فرا می‌رسد که به دو صورت دستی و ماشینی
انجام می‌شود که روش ماشینی مطمئن‌تر و بهداشتی می‌باشد:
1- شستشو به روش دستی:
این روش شستشو که از قدیم‌الایّام مرسوم می‌باشد با استفاده از مواردی مثل چوبک و
آب پشم‌ها را می‌شویند چوبک که خاصیّت جذب مواد روغنی دارد باعث می‌شود که عمل
شستشو بهتر صورت گیرد سپس پشم‌شویان، پشم‌ها را در سبد می‌گذارند و آنقدر آنها را
در آب شیرین و صاف و سرد فرو می‌برند تا قسمتی از چربی‌ها تا حد امکان از
پشم جدا گردد.
در روش دیگر شستشوی دستی، از روش گرده شور کردن (نیمه شور کردن) پشم‌ها استفاده می‌شود
به این صورت که حیوان زنده را به داخل رودخانه برده و به صورت ابتدایی با آب و
صابون شستشو می‌دهند. لکن با این روش پشم کاملاً تمیز نمی‌شود در نتیجه روشی کامل و
مطمئن نیست و حتماً باید پشم‌ها بهه روش بهداشتی شستشو داده شوند.
2– روش شستشوی ماشینی: پس
از حلّاجی نمودن، پشم‌ها را وارد ماشین شستشو می‌کنند این ماشنی که از 5-3 حوضچه
تشکیل شده است باعث می‌شود که پشم‌ها به طور کامل و به صورت بهداشتی شسته شوند
محتویّات حوضچه‌ها (حمام‌ها) در ماشین شستشوی 5 حوضچه به صورت زیر می‌باشد:
1- حوضچة اول: این حوضچه فقط محتوی آب خالص می‌باشد (به طور مثال برای 10
کیلوگرم پشم در این حوضچه 50 لیتر اب موجود است) در این حوضچه پشم‌ها را به مدت 15
دقیقه به هم می‌زنند سپس پشم‌ها را خارج کرده آب آنها را می‌گیرند و وارد حوضچه می‌کنند.
2- حوضچة دوم: این حوضچه محتوی آب و کربنات سدیم می‌باشد (50 لیتر آب و 250
گرم کربنات سدیم) در این حوضچه پشم‌ها را به مدت 5 دقیقه می‌گردانند.
3- حوضچة سوم: 50 لیتر آب و 50 گرم صابون در این حوضچه موجود می‌باشد که پشم‌ها
با این مواد شستشو داده می‌شوند (در صورت عدم وجود صابون می‌توان از دیترجنت
استفاده نمود و بهتر است آب کمی گرم باشد) مدت زمان شستشوی پشم‌ها 5 دقیقه است.
4- حوضچة چهارم: این حوضچه محتوی 50 لیتر آب و 25 گرم صابون می‌باشد که باز،
پشم‌ها در این حوضچه شستشو داده می‌شوند (بهتر است آب کمی گرم باشد) پشم‌ها را 5
دقیقه در این حوضچه نگه می‌دارند.
5- حوضچة پنجم: این حوضچه فقط از آب خالص تشکیل شده است پشم‌ها را پس از
ورود به این حوضچه حدود چند دقیقه می‌گردانند و سپس آب آنها را گرفته و خشک می‌کنند.
این نکته قابل توجّه است که از زیاد حرکت دادن پشم‌ها باید خودداری نمود و سعی نمود
که تا حد امکان مواد قلیایی از پشم حدا گردد وعمل خشک نمودن پشم‌ها به طور دقیق و
کامل انجام شود چون در صورتی که پشم‌ها خوب خشک نشوند فاسد می‌گردند و برای
قالیبافی مناسب نخواهند بود.
عملیّات شستشو
باعث می‌شود که پشم‌ها فاسد نشوند و دچار پوسیدگی و بیدزدگی نشوند و به طور کلی
شستشوی ماشنیی یک روش بهداشتی، کامل و مطمئن می‌باشد و سلامت آتی بافنده را تأمین
می‌کند.
لازم به ذکر است که بازده پشم‌ها (درصد پشم خالص به ناخالصی‌های پشم) برای مناطق
مختل کشور متفاوت است و هرچه این درصد بالاتر باشد پشم از ارزش بالاتری برخوردار
است این نسبت برای پشم های سبزوار و تربت حیدریه 44٪- 36٪ و برای پشم‌های کرمانشاه
52٪- 46٪ می‌باشد.
